مقدمه ای بر خط فرمان لینوکس

۱. ویرایش دستور با Readline

Bash از کتابخانه‌ای به نام Readline استفاده می‌کند که قابلیت‌های پیشرفته برای ویرایش، پیمایش، برش و درج متن فراهم می‌کند.

حرکت نشانگر:

کلید	عملکرد
Ctrl+A	حرکت به ابتدای خط
Ctrl+E	حرکت به انتهای خط
Ctrl+F / →	حرکت به جلو یک کاراکتر
Ctrl+B / ←	حرکت به عقب یک کاراکتر
Alt+F	حرکت به جلو یک کلمه
Alt+B	حرکت به عقب یک کلمه
Ctrl+L	پاک کردن صفحه و بازنشانی نشانگر

ویرایش متن:

کلید	عملکرد
Ctrl+D	حذف کاراکتر فعلی
Ctrl+T	جابجایی دو کاراکتر قبلی
Alt+T	جابجایی دو کلمه قبلی
Alt+L	تبدیل به حروف کوچک تا انتهای کلمه
Alt+U	تبدیل به حروف بزرگ تا انتهای کلمه

۲. Kill و Yank (برش و چسباندن)

Readline متن بریده‌شده را در kill-ring ذخیره می‌کند:

کلید	عملکرد
Ctrl+K	برش از مکان فعلی تا انتهای خط
Ctrl+U	برش از مکان فعلی تا ابتدای خط
Alt+D	برش از مکان فعلی تا انتهای کلمه
Alt+Backspace	برش تا ابتدای کلمه قبلی
Ctrl+Y	جای‌گذاری آخرین برش (Yank)

۳. کلید Meta و نحوهٔ استفاده

در سیستم‌های قدیمی Unix، Meta با کلید Alt یا Esc شبیه‌سازی می‌شد. اگر Alt عمل نمی‌کند، کلید Esc را فشار داده و سپس کلید موردنظر را بزنید.

۴. تکمیل خودکار (Autocompletion)

فشردن Tab هنگام تایپ، نام فایل، دایرکتوری یا دستور را کامل می‌کند:

ls l[TAB] → ls-output.txt
ls Do[TAB] → Documents

تکمیل‌پذیرها شامل:

• مسیر فایل‌ها و دایرکتوری‌ها
• متغیرها مثل $HO[TAB]
• نام کاربری مثل ~user
• دستورات سیستم
• هاست‌ها از فایل /etc/hosts

کلیدهای کنترل تکمیل:

کلید	عملکرد
Alt + ?	نمایش همهٔ گزینه‌های تکمیل
Alt + *	درج همهٔ تطابق‌ها

۵. تکمیل برنامه‌پذیر

Bash‌های مدرن تکمیل‌های سفارشی برای دستورهایی مثل git را پشتیبانی می‌کنند:

git ch[TAB] → checkout
set | less   # نمایش توابع تکمیل تعریف‌شده

۶. تاریخچه دستورات

history | less
history | grep /usr/bin
!88        # اجرای دستور شماره ۸۸

جست‌وجوی تعاملی با Ctrl+R:

Written & researched by Dr. Shahin Siami