~2 min read • Updated Jul 18, 2025

لینوکس ابزارهایی گوناگون برای نمایش مستندات دستورات فراهم کرده است؛ برخی برای نمایش راهنمایی‌های ساده و برخی برای ارائه مستندات کامل. آشنایی با این ابزارها باعث تسریع در یادگیری، رفع اشکال، و استفاده بهینه از محیط ترمینال می‌شود.


استفاده از help برای دستورات داخلی شل


دستور help اطلاعاتی دربارهٔ دستورات داخلی Bash ارائه می‌کند.


help cd

خروجی شامل توضیح دستور cd، گزینه‌ها و کدهای خروجی است.


استفاده از --help برای برنامه‌های اجرایی


بسیاری از دستورات خارجی دارای گزینهٔ --help برای نمایش خلاصهٔ نحوه استفاده هستند.


mkdir --help

خروجی معمولاً شامل سینتکس، گزینه‌ها و اطلاعات خطاهاست.


استفاده از man برای صفحات دستی (manual)


دستور man مستندات کامل بسیاری از برنامه‌ها و رابط‌های سیستم را نمایش می‌دهد.


man ls

صفحهٔ man شامل شرح کامل دستور، سینتکس، گزینه‌ها و توضیح رفتار خروجی است.


بخش‌های صفحات man


شماره بخشمحتوا
1دستورات کاربری
2فراخوانی‌های سیستم کرنل
3توابع کتابخانه‌ای C
4فایل‌های خاص (مثل درایورها)
5فرمت فایل‌ها
6بازی‌ها و محافظ‌های صفحه
7مستندات متفرقه
8دستورات مدیریتی

مشخص‌کردن بخش خاص


man 5 passwd

صفحهٔ بخش ۵ دربارهٔ فرمت فایل /etc/passwd را باز می‌کند، نه دستور کاربری.


استفاده از apropos برای جستجوی کلمات کلیدی


دستور apropos تمام صفحات man را برای یافتن کلمات کلیدی جست‌وجو می‌کند.


apropos partition

نتایج شامل ابزارهایی مثل fdisk و cfdisk خواهد بود.


استفاده از whatis برای توضیح کوتاه دستور


whatis ls

خروجی: ls (1) - list directory contents مشخص می‌کند که ls در بخش ۱ قرار دارد.


استفاده از info برای مستندات دارای پیوند


مستندات info که توسط پروژهٔ GNU عرضه شده‌اند، ساختار پیوندی دارند و جایگزین man هستند.


info coreutils

میان‌برهای ناوبری در صفحات info


کلیدعملکرد
?نمایش منوی راهنما
Page Upصفحهٔ قبل
Page Downصفحهٔ بعد
nبخش بعدی
pبخش قبلی
Qخروج

نتیجه‌گیری


لینوکس روش‌های مختلفی برای دسترسی به مستندات دستورات ارائه می‌دهد که هرکدام برای کاربرد خاصی مناسب‌اند:


  • help برای دستورات داخلی شل
  • --help برای راهنمای سریع برنامه‌ها
  • man برای مستندات کامل
  • apropos برای یافتن دستورات مرتبط
  • whatis برای شرح یک‌خطی دستورات
  • info برای مستندات ساخت‌یافته دارای پیوند

با تسلط بر این ابزارها می‌توان مستندات دقیق‌تر و سریع‌تری دریافت کرد و مهارت در کار با ترمینال را ارتقا داد.


Written & researched by Dr. Shahin Siami