مقدمه‌ای بر عملگرهای مقایسه‌ای و منطقی در زبان برنامه‌نویسی پایتون

۱. مقدمه

عملگرهای منطقی و مقایسه‌ای ستون فقرات کنترل جریان در برنامه‌نویسی هستند. در پایتون، این عملگرها معمولاً در شرط‌ها، حلقه‌ها، فیلتر کردن داده‌ها و اعتبارسنجی ورودی‌ها استفاده می‌شوند.

۲. عملگرهای مقایسه‌ای در پایتون

برای بررسی رابطه‌ی بین دو مقدار استفاده می‌شوند. نتیجه همیشه یک مقدار بولین (True یا False) خواهد بود.

عملگر	توضیح	مثال
==	برابر بودن	`5 == 5 → True`
!=	نابرابر بودن	`3 != 4 → True`
>	بزرگ‌تر بودن	`7 > 2 → True`
<	کوچک‌تر بودن	`2 < 9 → True`
>=	بزرگ‌تر یا مساوی	`4 >= 4 → True`
<=	کوچک‌تر یا مساوی	`6 <= 10 → True`

۳. عملگرهای منطقی در پایتون

برای ترکیب چند شرط بولین به‌کار می‌روند و منطق پیچیده‌تری ایجاد می‌کنند.

عملگر	توضیح	مثال
and	اگر هر دو شرط True باشند → True	`(4 > 2) and (5 > 1) → True`
or	اگر حداقل یکی از شرط‌ها True باشد → True	`(3 > 5) or (6 > 2) → True`
not	مقدار بولین را معکوس می‌کند	`not(True) → False`

۴. ترکیب عملگرهای مقایسه‌ای و منطقی


x = 8  
y = 3  
z = 10  
(x > y) and (z > x)  → True  
(x == y) or (z == x) → False  
not(x < z)            → False

۵. موارد کاربرد روزمره

در شرط‌ها برای منطق تصمیم‌گیری
در حلقه‌ها برای کنترل تکرار
برای فیلتر کردن داده‌ها
در فرم‌های وب برای اعتبارسنجی ورودی‌ها

۶. نکات حرفه‌ای

برای ترکیب شرط‌های پیچیده از پرانتز استفاده کن
مقادیر مثل ۰، رشته‌ی خالی، لیست خالی و None به‌صورت False ارزیابی می‌شوند
مقایسه‌ی رشته‌ها حساس به حروف بزرگ و کوچک است

۷. نتیجه‌گیری

تسلط بر عملگرهای منطقی و مقایسه‌ای بهت کمک می‌کنه تا برنامه‌های پایتونی‌ات رو واضح‌تر، هوشمندتر و کارآمدتر بنویسی. این ابزارها برای ساخت منطق تصمیم‌گیری ساخت‌یافته در هر پروژه‌ی واقعی ضروری هستن.