مفاهیم، انواع و معماری‌های شبکه‌های کامپیوتری

۱. NetFlow چیست؟

NetFlow پروتکلی از Cisco است که برای جمع‌آوری اطلاعات آماری از جریان‌های شبکه استفاده می‌شود. هر جریان شامل بسته‌هایی با ویژگی‌های مشترک مانند آدرس IP، شماره پورت و نوع پروتکل است.

۲. ویژگی‌های کلیدی

• جریان‌های یک‌طرفه از مبدا به مقصد
• اطلاعات دقیق سوکت (IP، پورت‌ها، پروتکل‌ها، ToS)
• تحلیل‌های زمانی و کاربردی از ترافیک

۳. اجزای اصلی NetFlow

• دستگاه NetFlow: روتر یا سوئیچ که داده‌ها را ثبت می‌کند
• جمع‌کننده: سیستم ذخیره و پردازش داده‌ها
• تحلیل‌گر: تولید نمودارهای بصری و گزارش‌ها
• سیستم مدیریت شبکه (NMS): مانیتورینگ مرکزی و هشدارها

۴. فیلدهای شناسایی جریان

فیلد	توضیح
IP مبدا	آدرس ارسال‌کننده بسته
IP مقصد	آدرس دریافت‌کننده
پورت مبدا	پورت برنامه مبدا
پورت مقصد	پورت مقصد بسته
پروتکل	نوع پروتکل (TCP، UDP)
ToS	مشخص‌کننده اولویت بسته
رابط ورودی	اینترفیس ورود بسته‌ها

۵. کاربردهای عملی NetFlow

• شناسایی کاربران پرمصرف (Top Talkers)
• تخصیص هزینه بر اساس مصرف
• برنامه‌ریزی ظرفیت شبکه
• تشخیص گلوگاه‌ها و مشکلات ترافیکی

۶. نحوه عملکرد

[منبع] → [دستگاه NetFlow] → [جمع‌کننده] → [تحلیل‌گر]

۷. تحلیل داده‌ها و نمودارها

• میله‌ای: مقایسه کاربران یا پروتکل‌ها
• دایره‌ای: توزیع ترافیک در دسته‌ها
• خطی: روند تغییر ترافیک در زمان
• گزارش Top-N: معرفی برترین‌ها

۸. ابزارهای تحلیل

• SolarWinds NTA
• PRTG Network Monitor
• Cisco Stealthwatch
• Wireshark با افزونه NetFlow

۹. پیکربندی نمودارها در SolarWinds

۱. ورود به محیط وب  
۲. انتخاب روتر و بازه زمانی  
۳. طرح تجمیع بر اساس پروتکل یا IP  
۴. انتخاب نوع نمودار  
۵. خروجی PDF گزارش

۱۰. معیارهای عملکردی شبکه

معیار	مقدار نمونه	توضیح
پهنای باند	۷۰٪	نسبت مصرف به ظرفیت NIC
تأخیر	۲۰ms	مناسب برای VoIP
جتر	۵ms	نوسان در رسیدن بسته‌ها
خطای CRC	۱۰	بسته‌های معیوب

۱۱. ادغام با SNMP و Syslog

• SNMP: مانیتور منابع سیستم و هشداردهی
• Syslog: ذخیره و مدیریت لاگ‌ها

روتر → NetFlow → Collector  
روتر → SNMP → NMS  
روتر → Syslog → سرور لاگ

۱۲. نکات کلیدی برای آزمون Network+

• مفهوم جریان و فیلدهای کلیدی
• اجزای سیستم NetFlow
• کاربردهای عملی و ابزارهای تحلیل
• ادغام با SNMP و Syslog برای نظارت جامع

۱۳. سوالات تمرینی

• تفاوت NetFlow و SNMP چیست؟
• چگونه می‌توان کاربران پرمصرف را شناسایی کرد؟
• نمودار میله‌ای برای مقایسه پروتکل‌ها چگونه تنظیم می‌شود؟
• مزایای ادغام با Syslog چیست؟

۱۴. نتیجه‌گیری

NetFlow ابزاری حرفه‌ای برای مشاهده دقیق جریان‌های شبکه، تحلیل عملکرد، و برنامه‌ریزی ظرفیت است. یکپارچه‌سازی با SNMP و Syslog دید جامعی برای مدیریت شبکه فراهم می‌کند که برای قبولی در آزمون Network+ و موفقیت در مدیریت شبکه‌های پیشرفته حیاتی است.