دستور traceroute

۱. دستور traceroute چیست؟

دستور traceroute برای مشخص کردن مسیری که بسته‌های IP طی می‌کنند تا به مقصد برسند استفاده می‌شود. این ابزار با استفاده از پروتکل UDP یا ICMP، بسته‌ها را با TTL افزایش‌یافته ارسال کرده و پاسخ گره‌ها (routers) در طول مسیر را ثبت می‌کند.

۲. نحوهٔ نصب در لینوکس

در برخی توزیع‌ها ممکن است نیاز به نصب باشد:

sudo apt install traceroute      # Debian / Ubuntu

sudo yum install traceroute      # RHEL / CentOS

sudo pacman -S traceroute        # Arch Linux

۳. نحوهٔ اجرا

traceroute destination

مثال:

traceroute google.com

۴. سوئیچ‌های مهم

سوئیچ	توضیح	مثال
-n	عدم تبدیل آدرس IP به دامنه	`traceroute -n google.com`
-m	حداکثر TTL (تعداد گام‌ها)	`traceroute -m 20 google.com`
-w	زمان انتظار (timeout) برای پاسخ، برحسب ثانیه	`traceroute -w 3 google.com`
-p	تعیین شماره پورت UDP	`traceroute -p 33434 google.com`
-I	استفاده از پروتکل ICMP بجای UDP	`traceroute -I google.com`

۵. تحلیل خروجی

خروجی traceroute معمولاً به‌صورت زیر است:


traceroute to google.com (142.250.72.14), 30 hops max
 1  192.168.1.1 (192.168.1.1)  1.123 ms  1.217 ms  1.201 ms
 2  10.0.0.1 (10.0.0.1)        3.438 ms  3.302 ms  3.446 ms
 3  * * *
 ...

هر خط نشان‌دهندهٔ یک گره یا روتر در مسیر است
سه مقدار زمان برای هر بسته ارسال‌شده با TTL ثابت
* نشان‌دهندهٔ پاسخ ندادن آن گره (Timeout)

۶. مثال‌های کاربردی

بررسی اتصال به سرور داخلی:
```
traceroute 192.168.0.100
```
تحلیل تأخیر بین ISP:
```
traceroute google.com
```
استفاده از ICMP برای عبور از فایروال:
```
traceroute -I example.com
```

۷. تفاوت traceroute با ping

ویژگی	ping	traceroute
تست دسترسی	✅	✅ (غیر مستقیم)
نمایش مسیر گره‌ها	❌	✅
نمایش تعداد hop	❌	✅
پروتکل استفاده‌شده	ICMP	UDP یا ICMP

۸. نکات امنیتی و محدودیت‌ها

بعضی روترها بسته‌های ICMP یا UDP را فیلتر می‌کنند
وجود گره با پاسخ * نشانگر فایروال یا محدودیت شبکه است
اطلاعات دقیق ممکن است از دسترس خارج باشد در شبکه‌های خصوصی

۹. نتیجه‌گیری

traceroute ابزار بسیار مفیدی برای تحلیل مسیر اتصال شبکه است. با فهم نحوهٔ عملکرد بسته‌ها و بررسی روترها در طول مسیر، می‌توان مشکلات اتصال را شناسایی، بهینه‌سازی شبکه را آغاز کرد و در مواردی اختلال بین‌المللی را مشاهده کرد. تسلط بر سوئیچ‌ها و توانایی تحلیل خروجی، traceroute را به ابزاری ضروری در مهندسی شبکه تبدیل می‌کند.