~2 دقیقه مطالعه • بروزرسانی ۱۲ مرداد ۱۴۰۴
۱. اصطلاحات پایه در آدرسدهی IP
- Bit: یک رقم دودویی (۰ یا ۱)
- Byte: مجموعهای از ۸ بیت
- Octet: یک عدد ۸ بیتی قابل نمایش اعشاری (۰ تا ۲۵۵)
- IP Address: شناسه منطقی دستگاه در شبکه
- Network Address: مشخصکننده یک شبکه کامل
- Broadcast Address: ارسال به همه دستگاههای یک شبکه
۲. ساختار سلسلهمراتبی IPv4
IPv4 از ۳۲ بیت تشکیل شده و به صورت دهدهی نقطهدار، دودویی یا هگزادسیمال نمایش داده میشود.
مثال: 172.16.30.56 → دهدهی
10101100.00010000.00011110.00111000 → دودویی
AC.10.1E.38 → هگزادسیمال
ساختار شامل Network، Host، و Subnet برای تسهیل مسیریابی و تخصیص دقیق آدرسهاست.
۳. کلاسهای آدرس IPv4
| کلاس | محدوده | فرمت | تعداد میزبان |
|---|---|---|---|
| A | 0 تا 127 | network.host.host.host | 16,777,214 |
| B | 128 تا 191 | network.network.host.host | 65,534 |
| C | 192 تا 223 | network.network.network.host | 254 |
| D | 224 تا 239 | Multicast | گروهی |
| E | 240 تا 255 | Reserved | تحقیقاتی |
۴. آدرسهای رزرو شده و خصوصی
- 0.0.0.0: مسیر پیشفرض
- 127.0.0.1: لوپبک
- 255.255.255.255: Broadcast سراسری
- آدرسهای خصوصی (RFC 1918):
- کلاس A: 10.0.0.0/8
- کلاس B: 172.16.0.0/12
- کلاس C: 192.168.0.0/16
۵. انواع آدرس در IPv4
- Unicast: یک به یک
- Broadcast: ارسال به همه در شبکه
- Multicast: ارسال به گروه خاص (کلاس D)
- Virtual IP: آدرسهای غیرمتصل به رابط فیزیکی
۶. آدرسدهی خودکار APIPA
در صورت عدم پاسخ DHCP، از محدوده 169.254.0.1 تا 169.254.255.254 استفاده میشود.
Subnet Mask: 255.255.0.0
مناسب برای LAN موقت، نه ارتباط اینترنتی
۷. مقدمهای بر IPv6
- آدرس ۱۲۸ بیتی
- حدود 3.4 × 10^38 آدرس ممکن
- عدم استفاده از Broadcast
- پشتیبانی از IPSec و Mobility
۸. ساختار و کوتاهنویسی IPv6
اصلی: 2001:0db8:3c4d:0012:0000:0000:1234:56ab
حذف صفر: 2001:db8:3c4d:12:0:0:1234:56ab
با :: → 2001:db8:3c4d:12::1234:56ab
فقط یک بار میتوان از :: در هر آدرس استفاده کرد.
۹. انواع آدرس در IPv6
- Global Unicast: محدوده 2000::/3
- Link-Local: محدوده FE80::/10
- Unique Local: محدوده FC00::/7
- Multicast: محدوده FF00::/8
- Anycast: ارسال به نزدیکترین گیرنده
۱۰. آدرسهای خاص IPv6
- :: معادل 0.0.0.0
- ::1 لوپبک
- 2001:db8::/32: رزرو شده برای مستندات
- 2002::/16: برای تونلسازی 6to4
۱۱. پیکربندی خودکار SLAAC و DHCPv6
SLAAC:
- دریافت Prefix از روتر
- تبدیل MAC به Interface ID با FF:FE
- معکوسسازی بیت هفتم برای U/L
مثال MAC → 00:60:d6:73:19:87
Interface ID → 02:60:d6:FF:FE:73:19:87
DHCPv6 برای کنترل حالتدار و اطلاعات بیشتر مانند DNS قابل استفاده است.
۱۲. مهاجرت به IPv6
- Dual Stacking: پشتیبانی همزمان از IPv4 و IPv6
- Tunneling (6to4 / Teredo): انتقال از طریق IPv4 و عبور از NAT
۱۳. نتیجهگیری
آدرسدهی IP قلب شبکهسازی مدرن است. تسلط بر IPv4 و درک اصول IPv6 برای طراحی، مدیریت، و امنیت شبکه ضروریست. آشنایی با کلاسها، انواع آدرس، و تکنیکهای خودکارسازی آدرسها نقش مهمی در موفقیت در آزمون Network+ و حرفه شبکه دارد.
نوشته و پژوهش شده توسط دکتر شاهین صیامی