در دنیای لینوکس، قدرت یک توزیع اغلب در سیستم مدیریت بسته آن نهفته است. با انتشارهای مداوم—نسخه جدید هر ۶ ماه و بهروزرسانیهای روزانه—وجود یک مدیریت بسته قوی ضروری است. این مقاله ابزارهای خط فرمانی را معرفی میکند که برای نصب و نگهداری نرمافزار با دقت بالا کاربرد دارند.
بیشتر توزیعهای لینوکس از یکی از دو سیستم اصلی استفاده میکنند:
سیستم بستهبندی | توزیعهای نمونه |
---|---|
سبک دبیان (.deb) | Debian، Ubuntu، Linux Mint، Raspbian |
سبک رد هت (.rpm) | Fedora، CentOS، RHEL، OpenSUSE |
این فرمتها بهدلیل تفاوت در ساختار و وابستگیها معمولاً ناسازگار هستند.
بر خلاف سیستمهای اختصاصی، نرمافزار لینوکس از طریق فایلهای بسته از مخازن توزیع منتشر میشود. این بستهها شامل موارد زیر هستند:
نگهدارندههای بسته کد منبع را کامپایل کرده، آن را تطبیق میدهند و فایلهای بسته را تولید میکنند.
اغلب بستهها به کتابخانهها یا مؤلفههای دیگر نیاز دارند. مدیر بسته این وابستگیها را تحلیل و نصب میکند.
توزیع | ابزار سطح پایین | ابزارهای سطح بالا |
---|---|---|
سبک دبیان | dpkg | apt-get، apt، aptitude |
سبک رد هت | rpm | yum، dnf |
# Debian
apt-get update; apt-cache search search_string
# Red Hat
yum search search_string
# Debian
apt-get update; apt-get install package_name
# Red Hat
yum install package_name
# Debian
dpkg -i package_file
# Red Hat
rpm -i package_file
# Debian
apt-get remove package_name
# Red Hat
yum erase package_name
# Debian
apt-get update; apt-get upgrade
# Red Hat
yum update
# Debian
dpkg -i package_file
# Red Hat
rpm -U package_file
# Debian
dpkg -l
# Red Hat
rpm -qa
# Debian
dpkg -s package_name
# Red Hat
rpm -q package_name
# Debian
apt-cache show package_name
# Red Hat
yum info package_name
# Debian
dpkg -S file_name
# Red Hat
rpm -qf file_name
برخی معتقدند نصب نرمافزار در لینوکس بهدلیل تفاوت فرمتها سخت است؛ اما واقعیت:
مدیریت بسته لینوکس با ابزارهایی مانند apt
، yum
، dpkg
و rpm
، راهکاری جامع برای نصب، ارتقا و نگهداری نرمافزار فراهم میکند. شناخت و استفاده از این ابزارها، کاربران را قادر میسازد تا کنترل دقیق و سفارشیسازی سیستمهای خود را بهدست آورند.